O Cruceiro de Hío. Viaxe pola costa ata Fisterra (I)


Hai poucos días e por acordo familiar (de Salvaterra e O Rosal), fixemos esta formidable e fermosa viaxe, todo pola costa (Pontevedra-A Coruña), nesta ocasión, con final de etapa en Fisterra.

Que dicir sobra as impresionantes paisaxes e puntos turísticos polos que foi obrigado parar: Vilaboa, Domaio, Moaña...

Deixamos, pois, a autovía en Arcade, onde comprobamos que a ampliación da ponte está moi avanzada. Entón collemos o ramal cara a Cangas, primeira parada.

Xa aquí, visitamos a parroquia de San Andrés de Hío, onde admiramos o seu coñecidísimo e artístico Cruceiro de Hío. Sen dúbida, este é monumento único neste tipo, tanto en Galicia, como na Bretaña e coido que en todo o mundo.

Atópase no adro da igrexa parroquial, que aínda mostra restos románicos e, así mesmo, preto da casa reitoral, tipo pazo galego.

O cruceiro é como un libro aberto, onde se pode ler e lembrar todo o misterio e mensaxe bíblica dende Adán i Eva no Paraíso, ata a crucifixión e desencravo de Xesucristo, noso redentor.

Ata fai pouco se creía obra do mestre canteiro José Cerviño García, cando menos, dende 1950, en que aparece mencionado na “obra magna” do gran Castelao: As cruces de pedra na Galiza.



Pero, dende hai poucos anos e por activa investigación de Eugenio Eiroa Hermo, natural de Cangas, onde finou no 2009 á idade de 90 anos, probou que o verdadeiro autor do “Cruceiro de Hío” é Ignacio Cerviño Quinteiro.

Eiroa Hermo, prestixioso “investigador porfiado” como o define noso amigo Estanislao Fernández de la Cigoña, foi funcionario do concello de Cangas, “membro colaborador” do Museo de Pontevedra, Cronista Oficial da súa vila, etc.

Froito do seu longo estudo e investigación, probou –reiterámolo- que o celebrado “Cruceiro de Hío” é da autoría en 1872, do escultor Ignacio Cerviño Quinteiro. Este artista era natural de Aguasantas (Cotobade) e veciño de Cangas.

Foi, si, coetáneo e conveciño do citado mestre canteiro, José Cerviño García, pero non o verdadeiro autor do singular e artístico “Cruceiro de Hío”.

Seguen e dan crédito aos resultados da investigación do Sr. Eiroa Hermo, entre outros, o tamén investigador, arqueólogo, historiador, ex-capelán castrense e párroco de San Andrés de Hío, Emilio Alfonso Fernández Sotelo, noso antigo compañeiro de estudos en Tui.

Así mesmo, é fiel seguidor da teoría do Sr. Eiroa Hermo, Estanislao F. de la Cigoña, mestre especialista na actualidade nesta clase de monumentos.


E con el tamén estamos nós en crer que esa colosal obra é do taller de Ignacio Cerviño Quinteiro.

E antes de proseguir a nosa ruta pola Costa camiño de Fisterra, aproveitamos para posar como lembranza desta visita (para nós xa segunda) ao tan simbólico monumento relixioso de Hío.

BIBLIOGRAFÍA: “Recordando a Eugenio Eiroa Hermo”. Actas do I Congreso Galego sobre “Cruceiros e cruces de pedra”, páxs. 245-51. Editor: Estanislao F. De la Cigoña, 2009”.